وجه تسمیه گیلان
شمال ما: درباره نام “گیلان” و معانی واژه گیل نظرات مختلفی ابراز شده است. لغت نامه دهخدا گیلان را ماخوذ از واژه “گیل” به اضافه پسوند “ان” دانسته و افزوده است در پهلوی Gelan به معنی مملکت گل ها و نزد یونانی ها Gelae و در اوستا نام ناحیتی به نام وارنا است.
به گزارش شمال ما، فرهنگ فارسی معین این واژه را چنین تعریف کرده است: “گیلان[gelan گیل + ان] ناحیه ای در جنوب غربی بحر خزر مسکن قوم گیل، در قدیم قسمت کوهستانی گیلان را دیلم و مردمان آن را دیلمان می گفتند…”
“الکساندر خود زکو” نام این ایالت را برگرفته از واژه گیل می داند که در لهجه محلی مردم آن به معنای گل است و در واقع معرف سرزمینی باتلاقی است.
“را بینو” نام گیلان را مشتق از کلمه اوستایی Varena نام ناحیه ای در شمال کوه البرز می داند که به مرور زمان در تلفظ به صورت گیلان در آمده است.
“عباس اقبال آشتیانی” در باره ساکنان گیلان می نویسد: “طایفه گیل یا جیل یا گیله یا گیلک و قوم دیلم، دو تیره از ایرانیان آریایی نژادند که از زمان بسیار قدیم در قسمت غربی ولایات ساحلی بحر خزر ساکن بوده و ایامی که قدرت به هم می رسانده اند، دامنه استیلای خود را از مشرق تا حدود گرگان و از شمال تا ولایت ازان (ماوراء ارس) و از جنوب تا حوالی قزوین می کشانده اند.”
به هر صورت نواحی جنوبی دریای خزر (کاسپین) به دلیل اقلیم مناسب و وفور نعمت از دوران پیش از تاریخ توسط اقوام گوناگون از جمله کاسپی ، کادوسی ،آماردی و… برای سکونت مورد توجه بود. ساکنان گیلان در طی قرون گذشته گاه از مناطق جلگه ای و کوهستانی به عرصه های جنوبی تر مهاجرت کرده و برخی با امتزاج و اختلاط در گروه های نژادی جدید به حیات دیر پای خویش ادامه داده اند.
20 پاسخ به “ریشۀ واژه “گیلان” و معنی “گیل””
دیدگاهتان را بنویسید
تمام حقوق مادی و معنوی این سایت برای " شمال ما " محفوظ میباشد.
طراح و کدنویس " گیل دیزاین "
خودزکو چقدر بیسواد بود
لطفا مراجعه کنید:
http://kulaian.com/Content/Mazandaran-and-History/900905152923.html
گیل،گیله(مردمک چشم،حبه ی انگور در ترکی)،گیله نار(آلبالو)،گیله آس(گیلاس ، دانه ایی که آویزان است)،ازگیل،نارگیل،نارگیله(قلیان در زبان ترکی)،گیلان،گیله مرد، گیلک،گیلماز(بر وزن سولماز، اولماز)،گیل قمیش(قمیش یعنی نی در ترکی)…………..همه ریشه ی ترکی دارند.
مردمک چشم یا حبه انگور ربطی به نام یک دودمان بزرگ ایرانی داره ؟ آن هم در زبانی که قرنها بعد از اسلام به ایران راه داده شده ، در حالی که گیل ها در عصر باستان و مثلا در شاهنشاهی ساسانی نیز همین نام پر افتخار را می داشته اند
برگرفته از کتاب دلفین ها پرواز میکنند ، شتر ها باور میکنند
چرند گفتید ولی زیبا… درسته که واژگان ترکی در پارسی وجود دارند و ترکی زبان قشون نظامی بوده برای مدتی اونم بخاطر اینکه آذری ها چندبار حکومت های ایران را به دست گرفتن تا در مقابل ترکهای بی هویت عثمانی از ایران زمین دفاع کنن(چون خودشون ایرانی بودن نه ترک). ولی نام گیلان هیچ ربطی به این موضوع نداره… “گیلماز” هم ربطی به سولماز و اولماز نداره. گیلماز به مردم اصیل رامسر و شهسوار و اَشکِوَر می گن که زبانشون ترکیب گیلانی و مازنی هست یعنی گیلکی+مازنی=گیلماز…
آفرین ؛ کاملا معقولانه است ؛ میگه گوزلریمنن یاش گلیر گیله گیله
هر کلمه ایی لان دارد.تورکی هست.مثل لیلان.زنگی لان.گی لان.میلان.سهلان.خیرده لان(باکو).بغلان(افغانستان).ایسفهلان.یالان.پالان.بالان(تله.گرگ بالان دیده)هیلان(رانش کوه)جیلان(جیران)بیلان.سیلان.کازی ب لان کا.سری لان کا.تای لان د(تایلند).ایس لان د(ایسلند).پورت لاند(پورتلند)دنیلان.زنبلان(خلخال)شیلان.الان.ایلان.قافلان.اسلان(اسلان).سیرت لان.دالان.سبلان.ساوآلان.باج آلان…..
از آنجایی که زبانهای هندواروپایی به هم پیوستس ما نامی در انگلیسی داریم به نام گیلبرت یعنی گیل +برت=bright pledge به معنی پیمان درخشان که گفته شده ریشه ژرمنی یا آلمانی(آریایی) داره در این واژه گیل به معنی درخشان است
منبع سایت http://www.behindthename.com/name/gilbert
تهران(ته ران).شیمران.چمران.ایران.توران.چالدیران.سیران.تیران.بادران.باران(باراندوز).جمکران.جماران.لنکران.مکران.جیران.آیران.ویران.حیران(گردنه ی زیبای هیران در اردبیل).مهران.شهران.سهران(سهراب.سهروردی.سهلان).لوران.کران.بیکران.نگران.گران.بید گل آران.مازندران(مازند بر وزن شازند)…..و هر کلمه ایی که آخرش ران باشد.تورکی است.
گیل،گیله(مردمک چشم،حبه ی انگور در ترکی)،گیله نار(آلبالو)،گیل آس(گیلاس ، دانه ایی که آویزان است)،ازگیل،نارگیل،نارگیله(قلیان در زبان ترکی)،گیلان،گیله مرد، گیلک،گیلماز(بر وزن سولماز، اولماز)،گیل قمیش(قمیش یعنی نی در ترکی.مثل قمیش لیق.قمشه ایی)…………..همه ریشه ی ترکی دارند.
گیلان(گی+لان)هر کلمه ایی گی داشته باشد.تورکی است.مثل گیپور،گیاه( گی یاه)،گیلدا،گیسوم.گیتا،گیتار،زنگیلان(زن.گی.لان…زن مثل زنبور.زنگین.زنگبار.زنگان.زنجان.زنکیانو))،گیلان(گی.لان)،ششگلان(شیش.گی.لان)،هرگلان(هر.گی.لان).گیله(حبه ی انگور،مردمک چشم)،گیلاس،.گیله نار(آلبالو)،+++لان مثل لانه.آلان.دالان.یالان.پالان.بالان(تله،گرگ بالان دیده).اسلان(اصلان.شیر جنگل در تورکی).ایلان.قافلان.سیرتلان.بغلان(افغانستان).کهلان.سبلان.باج آلان.ساوآلان.دنبلان.هیلان(رانش کوه).جیلان(جیران).بیلان.سیلان.شیلان.نالان.آبسالان……..و هر کلمه ایی لان داشته باشد.تورکی است…گیلان یک کلمه ی تورکی است
قابل توجه کاربر گیلوا(گیله مثل گیلاس.گیله نار.اوزوم گیله سی)..خراسان(غورا سان(تورکهای غوراسان.اویغور…سان مثل آیسان))..کرمان(کر مان.کر مثل کرخه.کرج…..مان مثل دومان.یامان.بی مان))..زاهدان(زاه دان…زه مثل زه کلوت.زه دان……دان.مثل زندان.خندان.)…..مازندران(مازند بر وزن شازند.ران مثل تهران.ایران.شیمران.لنکران)……سیستان(سیس.تان…..سیس=مه=چم…سیس تان.مهستان.چمستان)……خوزستان(خوز.ایستان..ایستان.مثل گلستان.لرستان.ایستان بول(استانبول).افغانیستان هر کلمه ایی آخرش چان.جان.خان.هان.غان.فان.قان.گان.کان.مان.تان.لان.بان.یان.سان.شان.وان.دان.ران.زان.باشد.تورکی است……
بایرام.پارام.شهرام.بهرام.مهرام.کهرام.پدرام..و هر کلمه ایی رام داشته باشد.تورکی است.مثل رامبد.رامشیر.رامسر.رامهرمز…..و آرام
هر کلمه ایی لان دارد. تورکی هست. مثل لیلان. زنگی لان. گی لان. میلان. سهلان. خیرده لان ( باکو ) . بغلان ( افغانستان ) . ایسفهلان. یالان. پالان. بالان ( تله. گرگ بالان دیده ) هیلان ( رانش کوه ) جیلان ( جیران ) بیلان. سیلان. کازی ب لان کا. سری لان کا. تای لان د ( تایلند ) . ایس لان د ( ایسلند ) . پورت لاند ( پورتلند ) دنیلان. زنبلان ( خلخال ) شیلان. الان. ایلان. قافلان. اسلان ( اسلان ) . سیرت لان. دالان. سبلان. ساوآلان. باج آلان. . . .
قهرمان و هر کلمه ای مان داشته باشد.تورکی است.مثل پیمان.بیمان.سلقه سهمان.فلان بهمان.دومان.دودمان.یامان.باتمان.تومان.سامان.دامان.اورمان.دگیرمان.درمان.ائله مان.ایلمان.ارمان(ارمنی).آرمان.یادمان.قوجامان.گمان.نومان.فریمان.نریمان.سولیمان.اوسمان.لوقمان.قارامان.گیرمان.کرمان……….
هر کلمه ایی لان دارد. تورکی هست. مثل لیلان. زنگی لان. گی لان. میلان. سهلان. خیرده لان ( باکو ) . بغلان ( افغانستان ) . ایسفهلان. یالان. پالان. بالان ( تله. گرگ بالان دیده ) هیلان ( رانش کوه ) جیلان ( جیران ) بیلان. سیلان
هر کلمه ایی لان دارد. تورکی هست. مثل لیلان. زنگی لان. گی لان. میلان. سهلان. خیرده لان ( باکو ) . بغلان ( افغانستان ) . ایسفهلان. یالان. پالان. بالان ( تله. گرگ بالان دیده ) هیلان ( رانش کوه ) جیلان ( جیران ) بیلان. سیلان. کازی ب لان کا. سری لان کا. تای لان د ( تایلند ) . ایس لان د ( ایسلند ) . پورت لاند ( پورتلند ) دنیلان. زنبلان ( خلخال ) شیلان. الان. ایلان. قافلان. اسلان ( اسلان ) . سیرت لان. دالان. سبلان..کهلان. ساوآلان. باج آلان. گیلان(گی لان).گیلانه(گی لانه).گیلاندوز(گی لان دوز..دوز=راست.زمینهای هموار)گیلانغرب(گی لان غرب). . .
گیلان(گی+لان)هر کلمه ایی گی داشته باشد.تورکی است.مثل گیپور،گیاه( گی یاه)،گیلدا،گیسوم.گیتا،گیتار،زنگیلان(زن.گی.لان…زن مثل زنبور.زنگین.زنگبار.زنگان.زنجان.زنکیانو.زندان.زنخدان))،گیلان(گی.لان)،ششگلان(شیش.گی.لان)،هرگلان(هر.گی.لان).گیله(حبه ی انگور،مردمک چشم)،گیلاس،.گیله نار(آلبالو)،+++لان مثل لانه.آلان.دالان.یالان.پالان.بالان(تله،گرگ بالان دیده).اسلان(اصلان.شیر جنگل در تورکی).ایلان.قافلان.سیرتلان.بغلان(افغانستان).کهلان.سبلان.باج آلان.ساوآلان.دنبلان.هیلان(رانش کوه).جیلان(جیران).بیلان.سیلان.شیلان.نالان.آبسالان……..و هر کلمه ایی لان داشته باشد.تورکی است…گیلان یک کلمه ی تورکی است..گیلاندوز(دوز مثل دوز و کلک حرف راست و حرف ناراست)دوزمثل اسلاندوز.باراندوز.نوردوز.خاندوزی.دوزدوزان(زمینهای هموار)
گی لان هم در شمال کشور و هم در ایذه و الیگودرز وجود دارد.گی لانه.گی لان دوز.گی لان غرب هم است. گی لک ها در گی لان زندگی می کنند.لک ها در چهار ماهال بختیاری……گی لان.زنگی لان.می لان.هی لان. ایسفهلان……لان.لانه.آلان.در تورکی یعنی سرزمین .مثل مارآلان( زمینهای پهناور)
گیلان جمع گیل است و گیل در کرانه دریای خزر به مردمی گفته می شد که باید برای کشت برنج برای ارباب در دشت و جلگه می ماندند و حق کوچ به کوهستان را نداشتند؛ زیرا کوچ تابستانه به کوه مختص مختبادها بوده که دامداران ارباب بوده و گوسفند و گاوها را به نواحی خنک می بردند که امروز به مختاباد دگرگون شده و به معنای آزاد می باشد. درواقع واژگان گیل به معنای وابستگی و یکجا نشینی و موکتوات (مختاباد) بیش از آنکه به نژاد و قومیت ویژه ای اشاره کند؛ بیانگر وجود یک نظام کاستی سخت و انعطاف ناپذیر در قوم شالیکار ساکن شمال ایران بوده است که تا چند دهه پیش نیز وجود داشت.